Najpopularniejszym sposobem na nabycie nieruchomości (mieszkania, domu, gruntów) jest podpisanie umowy w formie aktu notarialnego. Dochodzi wtedy do sprzedaży i przeniesienia prawa własności na nowego właściciela. Mamy też oczywiście często do czynienia ze spadkiem czy darowizną. Okazuje się, że w Polsce jest jeszcze jeden sposób na nabycie nieruchomości i jest nim właśnie zasiedzenie nieruchomości. Czym jest zasiedzenie w dobrej wierze, a czym zasiedzenie w złej wierze? Co należy zrobić aby zasiedzenie nieruchomości było możliwe? Czy wszystkich nieruchomości dotyczy zasiedzenie nieruchomości? Postaramy się odpowiedzieć na te pytania w poniższym artykule.

Czym jest zasiedzenie nieruchomości?

Zasiedzenie nieruchomości to jeden ze sposobów na nabycie nieruchomości. Do takiej sytuacji dochodzi jeżeli przez określony czas właściciel nieruchomości nie korzystał ze swojego prawa własności i nie interesował się nieruchomością, a wszystkie te obowiązki przejął ktoś inny. Zasiedzenie nieruchomości może dotyczyć gruntów, budynków czy lokali. Dotyczy ono nie tylko pełnego prawa własności ale też użytkowania wieczystego czy służebności. Zasiedzenie nieruchomości nie może dotyczyć tylko części budynku, jednego pokoju czy klatki schodowej. Musi to być nieruchomość samodzielnie stanowiąca przedmiot własności.

Aby stać się właścicielem nieruchomości przez jej zasiedzenie trzeba spełniać dwa warunki. Pierwszym z nich jest bycie posiadaczem samoistnym. Oznacza to, że trzeba władać nieruchomością tak jakby było się jej właścicielem i wywiązywać się z obowiązków właściciela. Drugim warunkiem jest upływ określonego czasu. To jak długi będzie to czas zależy od tego czy jest to zasiedzenie w dobrej wierze czy zasiedzenie w złej wierze. Te dwa warunki są niezbędne do zasiedzenia nieruchomości.

Zasiedzenie w dobrej wierze

Zasiedzenie w dobrej wierze to sytuacja w której posiadacz samoistny nie był świadomy, że korzysta z nie swojej rzeczy i nie przysługuje mu prawo własności. Określa się czy faktycznie taka osoba nie miała prawa wiedzieć w jakiej sytuacji się znajduje. Przykładem może być kupno nieruchomości od osoby, która okazała się później nie być jej właścicielem. W Polsce najczęściej uznaje się zasiedzenie w dobrej wierze. Przy tego typu sytuacjach okres potrzebny do zasiedzenia wynosi 20 lat.

Zasiedzenie w złej wierze

Dużo rzadziej spotykaną sytuacją jest zasiedzenie w złej wierze. Jest to sytuacja w której posiadacz samoistny wiedział albo powinien wiedzieć, że nie posiada prawa własności do danej nieruchomości. Posiadaczem w złej wierze może być osoba, która korzystała z gruntów rolnych przyległych do jej gruntów i założyła, że skoro nikt nie robi w związku z tym problemów to jest to ziemia niczyja. Drugim przykładem może być wejście w posiadanie nieruchomości bez umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego. Nie można tłumaczyć tego brakiem wiedzy. Do zasiedzenia w złej wierze dochodzi po upływie 30 lat.

Zasiedzenie nieruchomości – formalności

Zasiedzenie nieruchomości następuje samoistnie po upływie określonego czasu i wynika to z przepisów prawa. Warto jednak nie zostawiać tej sprawy i zadbać o dopełnienie formalności. W innym wypadku przy ewentualnej chęci sprzedaży takiej nieruchomości może pojawić się problem. Najlepiej złożyć do sądu odpowiedni wniosek. Koszt całej procedury nie jest zależny od wartości nieruchomości i w każdym przypadku wynosi 2000 zł. Następnie sąd wydaje postanowienie, a my stajemy się właścicielem danej nieruchomości. Dzięki temu bez przeszkód możemy o nieruchomości decydować.

Zasiedzenie nieruchomości w związku małżeńskim

Ciekawym przypadkiem jest zasiedzenie nieruchomości gdy mamy do czynienia z osobami w związku małżeńskim. Należy zastanowić się kto jest posiadaczem samoistnym. Sprawa jest prosta jeżeli oboje małżonkowie byli posiadaczami samoistnymi. W takiej sytuacji oboje uzyskują prawo własności poprzez zasiedzenie po upływie wymaganego czasu. Jeżeli posiadaczem samoistnym był tylko jeden z małżonków to również po upływie określonego czasu oboje stają się właścicielami nieruchomości, jeżeli nie mają ustanowionej rozdzielności majątkowej. Trochę inaczej sprawa się ma w przypadku rozwodu. Jeżeli bieg terminu zasiedzenia został zakończony już po rozwodzie to tylko posiadacz samoistny staje się właścicielem nieruchomości.

Zasiedzenie nieruchomości – podatek

Obowiązek podatkowy dotyczy również osób, które nabyły nieruchomość poprzez zasiedzenie. Informacje o tym znajdziemy w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Podatek w takiej sytuacji to 7% od wartości nieruchomości. Wartość nieruchomości oceniana jest na podstawie stanu nieruchomości w momencie jej nabycia ale również cen rynkowych jakie obowiązywały w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Podsumowanie

Zasiedzenie nieruchomości jest formą nabycia nieruchomości w wyjątkowych przypadkach. Wymagany okres zasiedzenia jest zależny od złej lub dobrej woli. Do zasiedzenia dochodzi w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z posiadaczem samoistnym, czyli osobą która sprawowała opiekę nad daną nieruchomością. Aby mieć pewność co do uzyskania prawa własności należy złożyć do sądu odpowiedni wniosek i wnieść wymaganą opłatę.